گزارش پایگاه تخصصی یورونت نشان می‌دهد که ریال ایران در میان ۱۰۹ ارز و پول ملی جهان، در جایگاه ۵۷ واقع شده است. این رتبه، موقعیت پایین ریال ایران را در بازار بین‌المللی بیان میکند. در مقایسه با واحدهای پولی معتبر دنیا مانند دلار آمریکا و یورو، ریال ایران متاسفانه جایگاه مناسبی ندارد. سهم این ارز از کل مبادلات جهانی تقریبا 204/0 درصد است که نشان از نقش اندک آن در تراکم مالی جهانی دارد. در ادامه، به بررسی و توضیح برترین واحدهای پولی دنیا و رتبه ریال ایران در بین این واحدهای پولی می‌پردازیم.
ارزش پولی، نماد توانمندی و چالش‌های اقتصادی در جهان
واحدهای پولی کشورهای جهان، نمایانگر تاثیرات اقتصادی و مالی هر کشور هستند، اما ارزش ملی آنها با یکدیگر متفاوت است. هر کشور یک واحد پولی دارد که به نام همان کشور شناخته میشود و نماد اقتصاد و تجارت آن کشور است. این واحدهای پولی، بهعنوان نمادی از توانمندی یا مشکلات اقتصادی کشورها شناخته می‌شوند. معیارهایی نظیر تورم، سیاست‌های اقتصادی و تحولات جهانی، مواردی هستند که تاثیر مستقیم بر ارزش پول ملی هر کشور دارند. این ارزش ملی، در مقایسه با سایر واحدهای پولی جهان بهدلیل این اثرپذیریهای گوناگون، متفاوت است و می‌تواند در رده‌بندی جهانی، جزو باارزش‌ترین یا بی‌ارزش‌ترین پول‌ها قرار گیرد.
عوامل موثر بر ارزش واحد پولی یک کشور: از تورم تا تحولات جهانی
ارزش و رتبه واحد پولی یک کشور تحت‌تاثیر عوامل مختلف قرار می‌گیرد. برخی از اصلی‌ترین پارامترها شامل موارد زیر هستند:
تورم
سطح تورم در یک کشور، میزان ارزش پول را تحت تاثیر قرار می‌دهد. اگر تورم بر یک کشور حکم‌فرما باشد، پول آن کشور بهای خود را از دست می‌دهد. تورم بالا منجر به افت ارزش واحد پولی میشود.
سیاست‌های مالی و پولی
سیاست‌های دولت در زمینه‌های مالی و پولی، مثل نرخ بهره و سیاست‌های اقتصادی، تاثیر بسزایی بر ارزش پول دارند.
تعادل تجاری
نقش تعادل تجاری و تاثیر آن بر نرخ ارز نیز در تعیین ارزش واحد پول تاثیرگذار است.
توسعه اقتصادی
درصد رشد اقتصادی کشور و توسعه آن نیز می‌تواند نشانگر ارزش واحد پولی باشد.
پیش‌بینی‌های بازار
توقعات بازار و پیش‌بینی‌های مرتبط با عوامل مختلف اقتصادی نیز می‌توانند تاثیر بسزایی بر ارزش پول داشته باشند.
وضعیت سیاسی و اجتماعی
عواملی مانند استحکام اقتصاد، پایداری سیاسی و امنیت کشور نیز بر ارزش واحد پول تاثیر می‌گذارند.
تقاضا و عرضه
نرخ تقاضا و عرضه بر ارزش واحد پول تاثیر دارد. فعالیتهای بانک مرکزی و سیاست‌های نظام بانکی نیز به‌طورکلی اهمیت دارند.
تحولات جهانی
عواملی مانند نرخ ارز بین‌المللی، روابط تجاری و تحولات جهانی نیز تاثیرگذار هستند.
ترکیب این عوامل با یکدیگر موجب تشکیل ارزش نسبی واحد پولی یک کشور میشود.
رتبه ریال ایران، پایین‌ترین ارزش جهانی در میان گران‌ترین پولهای جهان
بر طبق گزارش نشریه فوربز، در سال 2024 رتبه ریال ایران بهعنوان ضعیف‌ترین واحد پولی جهان شناخته میشود و تنها با یک ریال حدود ۰.۰۰۰۰۲ دلار آمریکا قابل خریداری است. این وضعیت به عواملی نظیر تحریم‌ها، ناآرامی‌های سیاسی و تورم بالا در ایران بازمی‌گردد. ایران با وجود جایگاه قوی در تولید و صادرات نفت و گاز، با چالش‌های اقتصادی و مالی مواجه است. گزارش فوربز، همچنین پولهای ویتنام، لائوس، سیرالئون و اندونزی را در رده‌های دوم تا پنجم ضعیف‌ترین پولهای جهان قرار داده است.
در این گزارش، وضعیت و ارزش تعدادی از پولهای قدرتمند جهان بررسی شده است. رتبه اول باارزش‌ترین پول جهان به دینار کویت اختصاص دارد که با ارتباط نزدیک به منابع نفتی خلیج‌فارس و فروش این طلای سیاه، اقتصاد قدرتمندی دارد. رتبه دوم به دینار بحرین مربوط است که این کشور نیز از منابع نفتی برای ارتقا اقتصاد بهره می‌برد. در رتبه سوم، ریال عمان قرار دارد که با درآمدهای حاصل ازفروش ذخایر نفتی، جزء پولهای باارزش جهان است.
پس از این واحدها، دینار اردن، پوند انگلیس، دلار جزیره کیمن، فرانک سوئیس، یورو و دلار آمریکا به ترتیب در رتبه‌های چهارم تا دهم قرار گرفته‌اند. این گزارش بیان میکند که هرکدام از این پول‌ها چه میزان ارزش در مقایسه با دلار آمریکا دارند. در این رتبه‌بندی، تحلیل گزارش فوربز نشان می‌دهد که رتبه ریال ایران، با وجود جایگاه قوی در تولید و صادرات نفت و گاز، بهدلیل تحریم‌های اقتصادی، ناپایداری سیاسی و تورم بالا، با فشارهای اقتصادی مواجه است. این عوامل باعث ضعف ارزش رتبه ریال ایران می‌شوند.
راهکارهای تقویت و افزایش رتبه ریال ایران
تقویت و افزایش رتبه ریال ایران در دنیا به عوامل متعددی وابسته است. برخی از راهکارهایی که به تقویت و افزایش ارزش این واحد پولی کمک میکنند عبارت‌اند از:
اعمال سیاست‌های مالی مؤثر
تعیین سیاست‌های مالی موثر و پایدار، ازجمله کنترل تورم و تعادل بین عرضه و تقاضای پول، می‌تواند منجر به تقویت ارزش پول ملی شود.
تقویت اقتصاد و توسعه
ارتقای بخش‌های اقتصادی و توسعه، افزایش تولید و ایجاد اشتغال می‌تواند به تقویت واحد پولی کشور کمک کند.
مشارکت در تجارت جهانی
تسهیل تجارت بین‌المللی و استقبال از روابط تجاری مؤثر می‌تواند به تقویت و افزایش ارزش پول یک کشور کمک کند.
سیاست‌های پولی مناسب
اتخاذ سیاست‌های پولی مناسب توسط بانک مرکزی، ازجمله تعیین نرخ بهره، می‌تواند تاثیر مستقیمی بر ارزش واحد پولی داشته باشد.
تعهد به اصلاحات ساختاری
اجرای اصلاحات ساختاری در حوزه‌های مختلف اقتصادی ازجمله سیاست‌های مالی، مالیاتی و کسب‌وکار، می‌تواند به تقویت واحد پولی کمک کند.
مدیریت منابع طبیعی
مدیریت موثر و پایدار منابع طبیعی، به‌ویژه اگر کشور دارای صادرات نفت یا منابع طبیعی دیگر باشد، می‌تواند نقش مهمی در افزایش ارزش پول داشته باشد.
افزایش اعتماد عمومی
افزایش اعتماد مردم و نهادهای مختلف به سیاست‌ها و اقتصاد کشور، می‌تواند به تقویت و افزایش ارزش پول کمک کند.
با بهکارگیری راهکارهای فوق در سیاست ارزی می‌توان تا حدودی نوسانات ارزی داخلی را کنترل کرد که این امر، به مرور موجب افزایش توان و قدرت ارز داخلی در عرصه بین المللی خواهد شد.
جمع‌بندی
جایگاه و اعتبار واحد پولی هر کشور، نمایانگر وضعیت اقتصادی و تجاری آن کشور است. تاثیرات تورم، سیاست‌های اقتصادی و تحولات جهانی، موجب تعین ارزش هر پول ملی میشود. ارزش هر پول ملی در مقایسه با دیگر واحدهای پولی، بهدلیل وضعیتهای اقتصادی گوناگون متفاوت است و براساس این تفاوتها، هرکدام از پول‌ها در رتبهای از رده‌بندی جهانی قرار می‌گیرند. طبق گزارش نشریه فوربز، رتبه ریال ایران بهعنوان یکی از کمارزشترین پولهای دنیا در سال 2024 معرفی شده است. این وضعیت که بهدلیل تحریم‌ها، نوسانات سیاسی و تورم بالاست، ارزش ریال ایران را از دلار آمریکا و سایر واحدهای پولی بسیار کمتر کرده است.
سورنا
24 بهمن 1402جایگاه و اعتبار پولی هر کشور نمایانگر وضعیت اقتصادی و تجاری آن کشوره، خب طبق این گفته، و طبق این گزارش که ارزش پولی خودمون در آخرین رتبه قرار داره، در جهان، میتونه دلیلی باشه بر صحت نداشتن سخن های که از طرف هیات دولت می‌شنویم در رابطه با این موضوع که وضعیت اقتصادی خوب نیست ولی متوسط رو به بالاست، یا اینکه ما در دولت فعلی تعداد زیادی شغل ایجاد کردیم، چون اگه میشد روی ارزش پول تاثیر گذار بود.و از اونجایی که ثابت شده تورم به دلیل چاپ پول بدون پشتوانه میباشد، یعنی تحریم بر روی تورم تاثیری ندارد، و ما در مورد تورم مشکل داخلی داریم. از طرفی همین جایگاهی که کويت در دنیا از لحاظ ارزش پول دارد،کشور خودمون در قبل از انقلاب در خاورمیانه داشتند، خب وقتی ارزش پول نخست باشی در منطقه و رشد اقتصادی دوازده درصدی باشی یعنی رتبه اول در دنیا،طوریکه آمریکا هم رشد اقتصادی دو رقمی نداشتند،به این معنی است که نه تورمی وجود داشته نه وابستگی سیاسی اقتصادی، چون اقتصاد وابسته اصلا توانایی رسیدن به رشد اقتصادی نخست در دنیا رو نمیتونه بدست بیاره. خب باوجود این موارد باارزش یعنی قدرت خرید مردم هم اوکی بوده دیگه، و مردم هم حامی اقتصاد و سیاست خارجی کشور بودند، آماری که در رابطه با جایگاه ارزش پولی کشور در قبل انقلاب ذکر کردم و همچنین در مورد رشد اقتصادی دو رقمی، به صورت مستند در کارنامه کاری آن دوران وجود دارد و نمی‌تواند کذب باشد.