دستگاه پول شمار وسیله‌ای است که عمدتا برای شمارش دقیق اسکناس‌ها طراحی شده است. استفاده از چنین دستگاه‌هایی در بانک‌ها، صرافی‌ها یا در هر کسب‌وکاری که روزانه با مقدار زیادی پول نقد سروکار دارد، بسیار ضروری می‌باشد. زیرا استفاده از دستگاه پول شمار نه تنها در وقت صرفه‌جویی می‌کند، بلکه خطای انسانی در شمارش پول را به حداقل می‌رساند. مدل‌های مختلفی از دستگاه‌های پول شمار در بازار عرضه می‌شود که ویژگی‌های متفاوتی دارند. بنابراین قبل از خرید این دستگاه به مشتریان توصیه می‌شود به نکات امنیتی دستگاه پول شمار دقت کنند.
معرفی دستگاه پول شمار و انواع آن
دستگاه پول شمار یک وسیله الکترونیکی است که قابلیت شمارش اسکناس‌ها را در کسری از زمان دارد. برخی از انواع این دستگاه‌ها علاوه بر شمارش، مرتب‌سازی اسکناس‌ها را نیز انجام می‌دهند. همچنین مدل‌های دیگر این دستگاه قادر است اسکناس‌های آسیب‌دیده و جعلی را شناسایی کند.
به‌طور کلی می‌توان دستگاه‌هاي پول شمار را به دو دسته ايستاده و روميزی تقسيم‌بندی کرد. علاوه بر توجه به نکات امنیتی دستگاه پول شمار در هنگام خرید این دستگاه، مشتریان باید با توجه به نياز و محل کار خود یکی از این دو مدل را انتخاب کنند.
مقایسه دستگاه پول شمار رومیزی و ایستاده
ابعاد دستگاه پول شمار روميزي نسبت به نمونه‌های ايستاده کوچک‌تر است و به‌راحتی روي ميز قرار مي‌گيرد. در اين نوع دستگاه معمولا اسکناس‌ها به‌صورت آبشاري از بالا به پايين يا از چپ به راست شمرده مي‌شوند. موتور به‌کار رفته در دستگاه پول شمار رومیزی از نوع تسمه‌ای یا غلطکی می‌باشد. معمولا عملکرد و کيفيت پول شمارهايی با موتور غلطکي نسبت به پول شمارهایی با موتور تسمه‌ای بهتر است و از این رو دستگاه‌هایی با موتور غلطکی محبوبيت بيشتري پیدا کرده‌اند. درحالی‌که دستگاه‌هایی با موتور تسمه‌اي طول عمر کوتاه‌تری دارند، زیرا در صورت پاره شدن يکي از تسمه‌ها، کارايي آنها از بین می‌رود.
با وجود اینکه نکات امنیتی دستگاه پول شمار رومیزی و ایستاده مشابه هستند، اما این دو نوع دستگاه پول شمار اختلاف‌های زیادی با هم دارند. دستگاه‌های پول شمار ايستاده نسبت به نمونه‌های رومیزی اندازه بزرگ‌تري دارند. همچنین سرعت شمارش پول شمارهای ایستاده در مقایسه با پول شمارهای رومیزی بيشتر است. به همین دلیل از دستگاه‌های پول شمار ایستاده معمولا در بانک‌ها و کسب‌وکارهای بزرگ استفاده می‌شود.
بررسی نکات امنیتی دستگاه پول شمار
از دلایل خرید دستگاه پول شمار می‌توان به جلوگیری و کاهش اشتباهات در شمارش اشاره کرد. در نتیجه افرادی که قصد خرید این دستگاه را دارند، باید با بررسی دقیق نکات امنیتی دستگاه پول شمار، بهترین مدل را انتخاب کنند.
حجم مخزن یا هوپر
بخشی از دستگاه پول شمار که در آن پول نقد و اسکناس به‌منظور شمارش قرار داده می‌شود، مخزن یا هوپر نام دارد. بسته به ساخت و مدل دستگاه پول شمار، ممکن است مخزن در مکانهای مختلفی همچون در بالا یا حتی پشت دستگاه تعبیه شود. در برخی از دستگاه‌های پول شمار ظرفیت مخزن بین 130 تا 300 عدد اسکناس است. هرچه اندازه مخزن بزرگ‌تر شود، کاربر می‌تواند اسکناس‌های بیشتری در آن بارگذاری کند و این امکان را به کاربر می‌دهد تا با کمترین وقفه شمارش اسکناس‌ها را انجام دهد.
سبک تغذیه یا بارگیری
چگونگی بارگیری اسکناس در دستگاه، یکی از نکات امنیتی دستگاه پول شمار است که باید در موقع خرید مورد توجه مشتریان قرار گیرد. معمولا بارگذاری اسکناس‌ها در دستگاه به دو روش رایج از جمله بارگذاری از جلو و بارگذاری از عقب انجام می‌شود. در واقع در دستگاه‌هایی که بارگذاری اسکناس از جلو انجام می‌شود، مخزن در جلوی دستگاه قرار دارد و لازم است که دسته اسکناس صاف روی مخزن قرار بگیرد. درحالی‌که در دستگاه‌هایی که بارگذاری از عقب انجام می‌شود، مخزن در پشت دستگاه قرار گرفته و لازم است دسته اسکناس در کنار آن قرار بگیرد.
عموما دستگاه پول شمار با مخزن تغذیه در جلو به کاربر اجازه می‌دهد حجم بیشتری از اسکناس‌ها را بارگزاری کند و نیازی به منظم قرار دادن اسکناس‌ها ندارد، به همین دلیل کاربرپسندتر است. درحالی‌که دستگاه پول شمار با مخزن تغذیه در عقب معمولا ظرفیت کمتری دارد و باید اسکناس‌ها در هنگام بارگذاری در دستگاه مرتب شوند.
سرعت شمارش
سرعت شمارشیکی دیگر از نکات امنیتی دستگاه پول شمار سرعت شمارش اسکناس‌ها است که به‌طور معمول به‌صورت تعداد اسکناس در دقیقه در نظر گرفته می‌شود. برخی دستگاه‌ها این قابلیت را دارند که اسکناس‌ها را با سرعتی بیشتر از 1000 تا 1900 عدد در هر دقیقه بشمارند. علاوه‌براین، در برخی از مدل‌ها گزینه تغییر سرعت وجود دارد که به کاربر اجازه می‌دهد شمارش اسکناس‌ها را با توجه به شرایط مختلف با سرعت مناسب انجام دهد.
تست خودکار
یکی دیگر از نکات امنیتی پول شمارها، سیستم تست خودکار است که تضمین می‌کند با روشن شدن دستگاه به صورت خودکار عمل نماید و در هنگام شروع شمارش بدون خطا کار کند. همچنین با روشن و خاموش شدن دستگاه، تست خودکار اجرا می‌شود تا از شمارش دقیق اسکناس‌ها اطمینان حاصل شود.
تشخیص اسکناس تقلبی
سیستم شناسایی پول‌های تقلبی، یکی دیگر از نکات امنیتی دستگاه پول شمار محسوب می‌شود. این قابلیت دستگاه اسکناس شمار به کاربر کمک می‌کند تا در هنگام شمارش اسکناس‌ها، نمونه‌های جعلی و تقلبی را شناسایی کند. قابليت تشخيص اسکناس‌هاي جعلي از سه طریق، یعنی استفاده از اشعه ماورابنفش(UV)، اشعه مادون قرمز (IR) و امواج مغناطیسی (MG) انجام می‌شود. همچنین بسته به نوع و مدل دستگاه پول شمار ممکن است به دو یا سه نوع سیستم تشخیص پول تقلبی مجهز شود. از آنجایی که اسکناس‌های جعلی تهدید بزرگی برای جامعه هستند، این نکته امنیتی در دستگاه‌های پول شمار بسیار حائز اهمیت است.
شمارش اسکناس‌ها براساس ارزش آنها
یکی دیگر از نکات امنیتی دستگاه پول شمار که در برخی از دستگاه‌ها ارائه می‌شود، شمارش اسکناس براساس ارزش آن است. این ویژگی ارزشمند در دستگاه‌های پول شمار کاربر را از تعداد کل اسکناس‌ها و ارزش کل آنها مطلع می‌کند. بنابراین کاربر می‌تواند در حین شمارش دستگاه کنار بایستد و مشاهده کند که چطور میزان دقیق هر نوع اسکناس شمرده می‌شود. در واقع شمارش اسکناس‌ها براساس ارزش یک قابلیت مفید است که به کسب‌وکارها امکان پیگیری شمارش پول‌ها را می‌دهد.
قابلیت دسته‌بندی اسکناس‌ها
برخی از دستگاه‌های پول شمار قابلیت دسته‌بندی اسکناس‌ها را دارند که به کاربر اجازه می‌دهد اسکناس‌هاي شمرده شده را به‌صورت بسته‌هاي چندتايي مرتب کند. کاربر باید قبل از شروع روند شمارش، اندازه هر دسته را مشخص کند.
شناسایی خطا
شناسایی خطا یکی دیگر از نکات امنیتی دستگاه پول شمار است که اگر به هر علتی روند شمارش قطع شود، یک کد خطا در صفحه نمایش دستگاه نشان داده می‌شود. این ویژگی دستگاه پول شمار نه تنها از کامل و بی‌عیب بودن دستگاه اطمینان ایجاد می‌کند، بلکه به عیب‌یابی، تعمیر و نگهداری دستگاه نیز کمک می‌کند.
صفحه یا پنل کنترل
بدون شک پنل کنترل در دستگاه پول شمار یک ویژگی مهم است که کاربر می‌تواند با استفاده از آن عملیاتی را که در نظر دارد، در روند شمارش اسکناس‌ها، کنترل کند. معمولا کاربران به دنبال یک پنل کنترل خوب هستند که به‌راحتی به قابلیت‌های مختلف دستگاه دسترسی پیدا کند و به آنها کمک نماید تا کارهای خود سریع و با موفقیت به پایان برسانند. همچنین در برخی از دستگاه‌ها کنترل پنل می‌تواند این ارتباط را با کاربر برقرار کند که متوجه وجود یک خطا، یک اسکناس نصفه، یک اسکناس دوتایی و مواردی از این قبیل شود.
جمع‌بندی
افراد برای انتخاب یک دستگاه پول شمار مناسب با نیازهای کسب‌وکار خود، باید نکات امنیتی دستگاه پول شمار را مورد توجه قرار دهند. اگر حجم اسکناس‌ها بسیار زیاد است، استفاده از دستگاه‌هایی با ظرفیت بارگیری بالا توصیه می‌شود. در برخی از کسب‌وکارها قابلیت تشخیص و جدا کردن اسکناس‌های تقلبی، پاره و کهنه بسیار مهم است.
